Khi Tổng thống Zimbabwe Robert Mugabe tuyên bố từ chức, mọi con mắt đổ dồn về cựu Phó Tổng thống Emmerson Mnangagwa – nhân vật đã bị ông Mugabe cách chức để đưa người vợ Grace Mugabe lên thay. Cựu phó Tổng thống Mnangagwa được “chọn mặt gửi vàng” lên nắm quyền Zimbabwe cho đến khi diễn ra cuộc tổng tuyển cử, sẽ phải được tổ chức vào tháng 9-2018. 

Từng là “cánh tay phải” của ông Mugabe

Vị chính trị gia 75 tuổi này là một trong những nhân vật đáng tin cậy nhất của ông Mugabe, ở bên ông ở trong tù, trong thời chiến và sau đó là trên chính trường. Ông Mnangagwa từng nắm giữ những vị trí quan trọng như Bộ trưởng An ninh, Quốc phòng và Tài chính, cũng như Chủ tịch Quốc hội. Với việc được bổ nhiệm chức vụ phó tổng thống vào năm 2014, ông Mnangagwa đã xuất hiện như một người kế nhiệm của vị lãnh đạo nắm quyền lâu đời nhất ở Châu Phi.

Khi nhận quyết định sa thải của Tổng thống Mugabe trước 12.000 đảng viên của đảng cầm quyền Zanu-PF hồi đầu tháng này, ông Mnangagwa chỉ ngồi lặng lẽ trong đám đông, kéo sụp chiếc mũ bóng chày màu xanh lá cây. Ông không có bất kỳ phản ứng mạnh mẽ nào mà chỉ vỗ tay nhẹ nhàng - một chiến thuật sống còn được mài mòn trong suốt 5 thập kỷ phục vụ cho triều đại của ông Mugabe.

Nhưng nay, chính nhân vật vị cách chức này sẽ lên nắm quyền ở Zimbabwe sau khi Tổng thống Mugabe, 93 tuổi, quyết định từ chức trước áp lực từ nhiều phía. Trả lời Reuters, Thư ký pháp lý của đảng cầm quyền Zanu-PF Patrick Chinamasa cho biết, cựu Phó Tổng thống Mnangagwa sẽ tuyên thệ nhậm chức tổng thống vào ngày 22 hoặc 23-11, sẽ đảm đương phần còn lại trong nhiệm kì của ông Mugabe, cho đến khi diễn ra cuộc tổng tuyển cử, sẽ phải được tổ chức vào tháng 9-2018. 

Vẫn còn nhiều câu hỏi

Vẫn còn những câu hỏi về việc ông Mnangagwa sẽ lãnh đạo đất nước, vốn nằm trong vòng cai trị gần 40 năm qua của người tiền nhiệm Mugabe, như thế nào. Nhiều người kỳ vọng nhiều vào một sự thay đổi lớn dưới thời ông Mnangagwa.

Trong một tuyên bố đưa ra hôm 21-11, ông Mnangagwa nói rằng, tất cả các tầng lớp xã hội ở Zimbabwe phải đoàn kết cùng nhau để xây dựng lại nền kinh tế tan vỡ và xã hội phân cực sâu sắc. Ông nói: “Tôi muốn cùng người dân Zimbabwe xây dựng một kỷ nguyên mới, nơi tham nhũng, thiếu năng lực, thiếu học tập và lười biếng, sự suy đồi về xã hội và văn hóa không được dung thứ. Theo ông, trong một “đất nước Zimbabwe mới”, điều quan trọng là tất cả mọi người phải cùng nỗ lực chung tay xây dựng lại đất nước. “Đây không phải là công việc của Zanu-PF mà là dành cho tất cả mọi người ở Zimbabwe”, nhà lãnh đạo tương lai nhấn mạnh.

Tuy nhiên, việc ông Mnangagwa ủng hộ chủ nghĩa dân tộc kinh tế của Mugabe, đặc biệt là việc ông buộc các Cty nước ngoài giao phần lớn cổ phần cho người dân địa phương, khiến các nhà đầu tư lo ngại.

          THANH VĂN